Neuroleptyki, inaczej leki przeciwpsychotyczne, stosowane są w leczeniu zaburzeń psychicznych - głownie schizofrenii. Wśród pacjentów leczonych neuroleptykami atypowymi przyrost masy ciała obserwuje się u 50% osób.
Wpływ leków przeciwpsychotycznych odbywa się w drodze licznych złożonych mechanizmów, które możemy podzielić na 2 grupy:
1. Wpływ neuroleptyków na wzrost apetytu - związany z oddziaływaniem leków na receptory serotoninergiczne, histaminergiczne i dopaminergiczne.
2. Mechanizm na drodze metaboliczno - endokrynnej związany z indukowaniem przez neuroleptyki hiperprolaktynemii i wpływem na hormony płciowe i sterydy nadnerczowe oraz wpływem na zaburzenia tolerancji glukozy.
Ryzyko wzrostu masy ciała w trakcie leczeni neuroleptykami:
1. Znaczne: klozapina, olanzapina, kwetiapina, chlorpromazyna, tioridazyna.
2. Małe: risperidon, sertindol, amisulprid, flufenazyna, haloperidol, ziprazidon.
Neuroleptyki szczególnie predysponujące do przyrostu masy ciała i rozwinięcia cukrzycy typu 2 to klozapina i olanzapina.
Źródło:
1. Rzewulska M. Zaburzenia metaboliczne związane ze stosowaniem leków przeciwpsychotycznych u chorych na schizofrenię. Psychiatria Polska 2007; 4: 457-472.
2. Luks M., Rzewuska M., Ziolkowska A. i wsp. Przyrost masy ciała związany z lekami antypsychotycznymi. FARMAKOTERAPIA W PSYCHIATRII I NEUROLOGII. 2001; l: 113-125.