Od 1 maja 2025 roku lipidogram został włączony do bilansu zdrowia dzieci.
Od 1 maja 2025 roku lipidogram został włączony do bilansu zdrowia sześciolatka - profilaktycznego badania wykonywanego przed pójściem do szkoły. Ta zmiana umożliwia wczesne wykrycie hipercholesterolemii rodzinnej u dzieci.
Dlaczego warto?
Hipercholesterolemia rodzinna to choroba uwarunkowana genetycznie (dziedziczona autosomalnie dominująco), dotykająca około 1 na 200 dzieci.
W Polsce wykrywalność tej choroby wynosi zaledwie około 3 % u dzieci (i 4 % u dorosłych), podczas gdy np. w Słowenii przekracza 90%!
Jak to działa?
W ramach bilansu sześciolatka pobiera się próbkę krwi na czczo - oznaczane są cholesterol całkowity, LDL, HDL, triglicerydy i cholesterol nie-HDL.
Jeśli LDL > 130 mg/dl, zleca się powtórne badanie po 4 tygodniach, by potwierdzić wynik.
Źródło: Polskie Towarzystwo Medycyny Rodzinnej
Przy potwierdzeniu nieprawidłowości i dodatnim wynikiem rodzinnym, dziecko trafia do poradni lipidowej (z wynikami lipidogramu rodziców) gdzie przeprowadza się pełną diagnostykę, włącznie z badaniem genetycznym.
Po diagnozie możliwe jest leczenie - zmiana stylu życia oraz leki, najczęściej statyny. W razie nietolerancji lub braku skuteczności - dostępne są programy lekowe.
Korzyści dla dziecka i rodziny:
Wczesne leczenie zapewnia dzieciom szanse na równie długie życie jak ich rówieśnikom, zapobiegając miażdżycy i powikłaniom układu sercowo-naczyniowego w dorosłości.
Diagnoza u dziecka wskazuje na możliwość obecności choroby u co najmniej jednego rodzica - umożliwiając szybkie leczenie rodziny.
Podsumowanie: Włączenie lipidogramu do bilansu sześciolatka to istotny krok w stronę skutecznej profilaktyki i wczesnej diagnostyki chorób genetycznych zaburzających metabolizm cholesterolu. Dzięki temu dzieci zagrożone hipercholesterolemią rodzinną będą mogły otrzymać odpowiednią opiekę zdrowotną już na wczesnym etapie życia.
Źródło:
1. https://naukawpolsce.pl/aktualnosci/news%2C107438%2Clipidogram-w-bilansie-6-latkow-pozwoli-wykryc-chorobe-ktora-przytrafia-sie
2. http://hipercholesterolemia.com.pl/Dzieci_z_hipercholesterolemia,58
3. https://www.mp.pl/pediatria/aktualnosci/378964,lipidogram-w-tzw-bilansie-6-latka
4. https://ptmr.info.pl/materialy-edukacyjne/lipidogram-bilans-6-latka/
Czytaj więcej:
1. https://bip.aotm.gov.pl/assets/files/zlecenia_mz/2024/167/RPT/WS.420.16.2024%20RAPORT%20hipercholesterolemia%20rodzinna_REOPTR.pdf
2. https://ptmr.info.pl/materialy-edukacyjne/lipidogram-bilans-6-latka/